Dramaturgie en scenografie (2025/2026: Periode 4)

Bekijk rooster Print deze pagina

Cursusdoel

Na het behalen van de cursus heeft de student:

- diepgaand inzicht verworven in de methode van dramaturgische analyse en de theoretische concepten waarmee dramaturgische strategieën in performance geduid kunnen worden.
- kennis gemaakt met de scenografie als artistieke praktijk;
- kennis gemaakt met dramaturgie als beroepspraktijk;
- zich georiënteerd op de beroepspraktijk door kennis te maken met diverse professionals uit de theaterpraktijk (makers, dramaturgen etc.);
- geoefend met het communiceren van dramaturgische observaties;


Na het behalen van deze cursus kan de student:
- een vraagstelling ontwerpen in samenhang met de methode van dramaturgische analyse en (onder begeleiding) een theoretisch kader samenstellen passend bij vraag en methode
- een theoretisch kader operationaliseren en actief inzetten bij het maken van deze dramaturgische analyse.
- een dramaturgische analyse uitvoeren van een performance en bevindingen van de analyse weergeven in een samenhangend betoog;


Vakinhoudelijk

Dramaturgie en scenografie zijn belangrijke praktijken in het theater, maar ook in ons dagelijks leven. We leven immers in een tot in de details vormgegeven wereld, die bovendien op een bepaalde, doorgaans betekenisvolle manier geordend is. Dramaturgie en scenografie houden zich beide bezig met het vormgeven en ontwerpen van structuren in de brede zin van het woord, en de betekenis daarvan. Scenografie betreft het ontwerp van ruimte, licht, objecten, geluid, kostuums, de inzet van audio-en videotechnologie etc. Dramaturgie is een kapstokterm voor allerlei vormen van reflectie op deze en andere ontwerpen. Dramaturgen en scenografen houden zich ieder op eigen wijze bezig met de vraag hoe materialen, lichamen, ruimte en tijd geordend kunnen worden, wat de werking van deze ordening is, hoe de toeschouwer hierdoor wordt aangesproken en hoe als gevolg daarvan betekenis en ervaring ontstaat. We bestuderen scenografie en dramaturgie in deze cursus vanuit het perspectief van een ontwikkeling die door Hans-Thies Lehmann is omschreven als transitie van ‘logos naar landschap’, dat wil zeggen van structuren die bepaald worden door eenheid, causaliteit en coherentie naar structuren die bepaald worden door fragmentarisatie, meerlagigheid, toeval etc. In deze cursus leer je hoe je hedendaagse vormen van compositie en structurering in theater, dans, performances en installaties kunt herkennen, beschrijven en duiden (dramaturgische analyse) en hoe je jouw dramaturgische observaties hierover kunt delen met makers/ontwerpers uit de praktijk. Ontmoetingen met dramaturgen en makers maken daarom een belangrijk deel uit van de cursus. In week 4 en 5 van de cursus nemen we intensief deel aan het Spring Performing Arts festival, via voorstellingsbezoek en deelname aan de Spring Academy (gesprekken, ontmoetingen en workshops). Om dit te kunnen organiseren wordt van studenten gevraagd alle dagen van dit festival vooralsnog vrij te houden (zie www.springutrecht.nl). Het exacte programma wordt voorafgaand aan de cursus bekend gemaakt.

Deze cursus bouwt voort op de getrainde vaardigheden uit de cursus Inleiding theater en dans waar studenten op inleidend niveau kennis hebben gemaakt met de methode van dramaturgische analyse, als een specifieke vorm van voorstellingsanalyse. In deze cursus richten we de aandacht in het bijzonder op het operationaliseren van een theoretisch kader bij het maken van zo’n analyse. Deze cursus maakt deel uit van het verdiepingspakket Theater- en danscultuur. Na de twee theoretisch georiënteerde cursussen in blok 2 en 3 van dit verdiepingspakket biedt deze cursus een actieve oriëntatie op dramaturgie als een beroepspraktijk.

Deze cursus is het vierde vak in het Verdiepingspakket Theater- en danscultuur.

Voor studenten LAS en TCS die deze cursus volgen als deel van het kernpakket van hun hoofdrichting geldt een verplichte voorbereiding. Informatie: https://tcs.sites.uu.nl/

Aanvullende informatie

Dit is een cursus met voorrangsregels en een wachtlijst. Je kunt je direct inschrijven als je
- Student Media en Cultuur bent en deze cursus volgt als onderdeel van je verdiepingspakket of
- Student Liberal Arts and Sciences of Taal en Cultuurstudies bent en deze cursus volgt als onderdeel van je kernpakket of
- Exchange student bent en je voldoet aan de ingangseisen voor deze cursus.
In alle overige gevallen kom je via de inschrijfknop op een wachtlijst. Indien na afloop van de cursusinschrijving nog plekken vrij zijn worden de beschikbare plekken via loting verdeeld.

Let op: Het getoonde timeslot is nog niet definitief en kan nog wijzigen tot de 3e woensdag van September.

Werkvormen

Hoorcollege

Werkcollege
Toelichting

De cursus bestaat uit hoor/werkcolleges en werkcolleges. Daarnaast nemen studenten verplicht deel aan de Spring Academy van het SPRING Performing Arts Festival dat in week 4 en 5 in Utrecht plaatsvindt. Dit is een intensief programma. Studenten worden geacht alle dagen van dit festival vooralsnog vrij te houden. Het exacte programma wordt voorafgaand aan de cursus bekend gemaakt.

Bijdrage

Actieve participatie tijdens de werkgroepbijeenkomsten; een productieve en coöperatieve instelling bij groepsopdrachten tijdens de werkcolleges; peer feedback bij ten minste een van de werkgroepopdrachten.

Voorbereiding

Bestuderen van de opgegeven literatuur voor ieder college, maken van opdrachten ter voorbereiding op het werkcollege, deelname aan programma Spring Performing Arts Festival en ander voorstellingsbezoek.

Toetsing

Opdracht

Verplicht | Weging 50% | ECTS 3,75

Diepgang en volledigheid van dramaturgisch dossier; analytische vaardigheden en de vaardigheid om observaties over voorstellingen op heldere en constructieve wijze schriftelijk te communiceren.

Vermeld in de cursushandleiding

Paper

Verplicht | Weging 50% | Minimum cijfer 5,5 | ECTS 3,75

De mate waarin de student in staat is dramaturgische strategieën in theater, dans en performance te herkennen, beschrijven en duiden voor wat betreft hun werking en effect (dramaturgische analyse), deze analyse te ondersteunen met en in te bedden in aangereikte theorie en concepten. Voor de eindopdracht geldt een verplichte voldoende.

Vermeld in de cursushandleiding

Ingangseisen en voorkennis

Ingangseisen

Er is geen informatie over verplichte ingangseisen bekend.

Voorkennis

De cursus veronderstelt dat je basale kennis hebt van de geschiedenis en theorie van theater en dans en bekend bent met de methode van dramaturgische voorstellingsanalyse. Deze kennis kan worden opgedaan in de cursus Inleiding theater en dans (blok 4). Een goede beheersing van de Nederlandse taal in lezen, spreken en schrijven is een vereiste voor deelname aan de cursus. Daarnaast wordt verondersteld dat je bekend met het Chicago of MLA systeem voor het verwijzen naar en annoteren van literatuur

Voorkennis kan worden opgedaan met

Vervolg veronderstelde voorkennis: dat je in staat bent om gericht literatuur te zoeken en te vinden in de online database van de universiteitsbibliotheek; dat je in staat bent wetenschappelijke teksten te lezen en te verwerken; dat je een goed gestructureerde middellange tekst kunt schrijven met inzet van wetenschappelijk idioom. Deze kennis en vaardigheden kun je hebben opgedaan in basispakket 1 en 2 Media en cultuur.

Voertalen

  • Nederlands

Cursusmomenten

Gerelateerde studies

Thema's

Tentamens

Er is geen tentamenrooster beschikbaar voor deze cursus

Verplicht materiaal

Er is geen informatie over de verplichte literatuur bekend


Aanbevolen materiaal

  • WNB

Opmerkingen

Voorrangsregels

Coördinator

dr. L.W. Groot Nibbelink L.W.GrootNibbelink@uu.nl

Docenten

dr. L.W. Groot Nibbelink L.W.GrootNibbelink@uu.nl

Inschrijving

Deze cursus is open voor bijvakkers. Controleer wel of er aanvullende ingangseisen gelden.

Inschrijving
Van maandag 3 november 2025 tot en met vrijdag 21 november 2025

Naar OSIRIS-inschrijvingen
Permanente link naar de cursuspagina
Laat in de Cursus-Catalogus zien