Digitale Televisiegeschiedenis (2025/2026: Periode 4)

Bekijk rooster Print deze pagina

Cursusdoel

Na afloop van de cursus heeft de student:
• kennis opgedaan van theorieën en discussies op het gebied van televisiehistoriografie en de Digital Humanities;
• kennis gemaakt met vraagstukken binnen televisie-archivering en digitalisering van televisie-erfgoed;
• kennis gemaakt met de methode van digitaal historiografisch onderzoek;
• een wetenschappelijk onderbouwde bijdrage geleverd aan Nederlandse televisiegeschiedschrijving;
• kennis gemaakt en geoefend met digitale vaardigheden die relevant zijn voor de beroepspraktijk van beeldredacties en televisie-archivering.

Na afronding van de cursus kan de student:
• televisiearchiefmateriaal vinden en selecteren, en hiervoor boolean operators gebruiken;
• zoekmachines kritisch inzetten voor de bepaling van een corpus;
• de rol van gedigitaliseerde data en digitale tools in televisiehistoriografie analyseren;
• schriftelijk reflecteren op het resultaat van een dergelijke analyse.

Vakinhoudelijk

Het voorgaande decennium hebben vele nationale televisie-archieven hun content online geplaatst. Onder meer oude televisieprogramma’s, omroepgidsen, setfoto’s en historische kijk-en luistercijferrapporten werden gedigitaliseerd en ‘digital born’ televisieprogramma’s stromen rechtstreeks de archieven binnen. Door de komst van AI, zoals spraakherkenning en beeldherkenning, worden deze digitale bronnen bovendien op nieuwe wijzes ontsloten. Voor televisie-historici geeft deze digitale beschikbaarheid tal van nieuwe mogelijkheden.

Aan het digitaal ter beschikking stellen van materiaal liggen echter vele keuzes ten grondslag: het archief moet bepalen wat zij digitaliseren, wat zij ter beschikking stellen, aan wie zij het beschikbaar stellen en hoe de programma’s doorzoekbaar worden gemaakt. Voor de onderzoekers betekent dit dat zij niet ‘zomaar’ een archief kunnen doorzoeken, maar steeds een kritische houding dienen aan te nemen tijdens het zoeken, selecteren, annoteren en analyseren van televisie-programma's en gerelateerde contextcollecties. Het zoeken vormt een ingewikkeld samenspel tussen de macht van het archief, de zoekmachines, de digitale collecties en de zoekstrategieën van de onderzoekers.

Het is dit samenspel tussen met name televisie-archieven en televisie-historici dat we gaan uitdiepen in deze cursus. Centrale concepten zijn televisie-erfgoed, canonvorming, archivering en digitalisering, en dit met betrekking tot de geschiedschrijving van de Nederlandse televisie. Studenten verdiepen zich in kernconcepten van archieftheorie en televisie-erfgoed, verdiepen zich in de werking van een audiovisueel archief, gaan zelf digitale archieven doorzoeken met verschillende gevestigde en experimentele zoekmachines en krijgen een rondleiding in het archief van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum. Studenten leren werken met digitale zoeksystemen voor televisie-erfgoed, werken aan hun vermogen om beredeneerd tot een selectie van televisie-programma's te komen en leren aan digitale televisiegeschiedschrijving te doen.

Deze cursus is het vierde vak in het Verdiepingspakket Televisie en mediacultuur en in de minor Media, Data and Platform Studies.

Voor studenten LAS en TCS die deze cursus volgen als deel van het kernpakket van hun hoofdrichting geldt een verplichte voorbereiding. Informatie: https://tcs.sites.uu.nl/

Aanvullende informatie

Dit is een cursus met voorrangsregels en wachtlijst. Je kunt je direct inschrijven als je
- Student Media en Cultuur bent en deze cursus volgt als onderdeel van je verdiepingspakket of
- Student BA Liberal Arts and Sciences of Taal en Cultuurstudies bent en deze cursus volgt als onderdeel van je kernpakket of
- Staat ingeschreven voor de Media Data en Platform Studies minor of
- Exchange student bent en je voldoet aan de ingangseisen voor deze cursus.
In alle overige gevallen kom je via de inschrijfknop op een wachtlijst. Indien na afloop van de cursusinschrijving nog plekken vrij zijn worden de beschikbare plekken via loting verdeeld.


Let op: Het getoonde timeslot is nog niet definitief en kan nog wijzigen tot de 3e woensdag van September.

Werkvormen

Hoorcollege
Toelichting

Kennismaking met mogelijkheden van digitale televisie archieven en met discussies op het gebied van online televisiegeschiedschrijving.

Bijdrage

Van deelnemers wordt een proportionele bijdrage aan het groepswerk verwacht. Bovendien dienen deelnemers zich binnen de groepen professioneel op te stellen (afspraken maken over samenwerking, elkaar aanspreken op afspraken, etc.).

Voorbereiding

Van de deelnemers wordt verwacht dat zij zich degelijk voorbereiden op de bijeenkomsten, dwz literatuur bestuderen en opdrachten voorbereiden. Over de aard van de voorbereiding worden nadere afspraken gemaakt.

Werkcollege
Toelichting

Leren lezen van onderzoeksliteratuur over archieven, leren gebruik maken en analyseren van online videoplatformen en digitale tools voor televisie-erfgoed.

Bijdrage

Van deelnemers wordt een proportionele bijdrage aan het groepswerk verwacht. Bovendien dienen deelnemers zich binnen de groepen professioneel op te stellen (afspraken maken over samenwerking, elkaar aanspreken op afspraken, etc.).

Voorbereiding

Van de deelnemers wordt verwacht dat zij zich degelijk voorbereiden op de bijeenkomsten, dwz literatuur bestuderen en opdrachten voorbereiden. Over de aard van de voorbereiding worden nadere afspraken gemaakt.

Toetsing

Opdracht(en) 1

Verplicht | Weging 40% | ECTS 3

Het vermogen om aan de hand van een onderzoeksvraag materiaal te selecteren, de selectie kritisch te beargumenteren, deze online te presenteren en hierover te rapporteren.

Zie toelichting in de cursushandleiding.

Opdracht(en) 2

Verplicht | Weging 60% | Minimum cijfer 5,5 | ECTS 4,5

Het vermogen om corpusmateriaal te analyseren volgens zelf opgesteld theoretisch-methodisch kader, hierop kritisch te reflecteren en hierover te rapporteren.

Zie toelichting in de cursushandleiding.

Ingangseisen en voorkennis

Ingangseisen

Er is geen informatie over verplichte ingangseisen bekend.

Voorkennis

Basale kennis hebt van theorie van televisie en op inleidend niveau bekend bent met de methode van audiovisuele tekstanalyse en historisch bronnenonderzoek. Daarnaast wordt verondersteld dat je bekend bent met het Chicago of MLA systeem voor het verwijzen naar en annoteren van literatuur; dat je in staat bent om gericht bronnen/literatuur te zoeken en te vinden in de online database van de universiteitsbibliotheek; dat je in staat bent wetenschappelijke teksten te lezen.

Voorkennis kan worden opgedaan met

Vervolg veronderstelde voorkennis: en te verwerken; dat je een goed gestructureerde middellange tekst kunt schrijven met inzet van wetenschappelijk idioom; dat je weet hoe je een onderzoeksopzet maakt en welke eisen hieraan worden gesteld. De cursus vereist een geïnteresseerde en zelfstandige studiehouding. Deze kennis en vaardigheden kunnen worden opgedaan in de cursus Inleiding televisie, Inleiding film, en Onderzoeksmethoden media en cultuur.

Voertalen

  • Nederlands

Cursusmomenten

Gerelateerde studies

Thema's

Tentamens

Er is geen tentamenrooster beschikbaar voor deze cursus

Verplicht materiaal

Er is geen informatie over de verplichte literatuur bekend


Aanbevolen materiaal

Er is geen informatie over de aanbevolen literatuur bekend

Opmerkingen

Deze cursus heeft voorrangsregels en een wachtlijst.

Coördinator

dr. J. van Gorp J.vanGorp@uu.nl

Docenten

dr. J. van Gorp J.vanGorp@uu.nl
dr. J.C. Verheul j.c.verheul@uu.nl

Inschrijving

Deze cursus is open voor bijvakkers. Controleer wel of er aanvullende ingangseisen gelden.

Inschrijving
Van maandag 3 november 2025 tot en met vrijdag 21 november 2025

Naar OSIRIS-inschrijvingen
Permanente link naar de cursuspagina
Laat in de Cursus-Catalogus zien